ล้างบางระบบสอบ! ศธ. ประกาศยกเลิก O-NET, GAT-PAT

การประกาศ ล้างบางระบบสอบ! ศธ. ประกาศยกเลิก O-NET, GAT-PAT นับเป็นจุดเปลี่ยนครั้งสำคัญในประวัติศาสตร์การศึกษาไทย การตัดสินใจปฏิรูปโครงสร้างการคัดเลือกบุคคลเข้าศึกษาต่อในสถาบันอุดมศึกษา (TCAS) สะท้อนให้เห็นถึงความพยายามในการปรับระบบการวัดผลให้ทันสมัยและสอดคล้องกับทักษะที่จำเป็นในศตวรรษที่ 21 การเปลี่ยนแปลงนี้ส่งผลกระทบโดยตรงต่อนักเรียน ผู้ปกครอง และบุคลากรทางการศึกษาทั่วประเทศ ซึ่งจำเป็นต้องทำความเข้าใจถึงรายละเอียดและเป้าหมายของระบบการสอบรูปแบบใหม่ที่จะเข้ามาแทนที่

• กระทรวงศึกษาธิการได้ประกาศยกเลิกการใช้คะแนน O-NET ในระบบ TCAS และแทนที่การสอบ GAT และ PAT ด้วยระบบการสอบใหม่ที่เรียกว่า TGAT และ TPAT
• ระบบการสอบใหม่มุ่งเน้นการวัดสมรรถนะและความถนัดที่สามารถนำไปใช้ได้จริง ลดการพึ่งพาการท่องจำเนื้อหาตามหลักสูตรเดิม
• การสอบในรูปแบบใหม่จะเน้นการใช้คอมพิวเตอร์เป็นหลัก (Computer-Based Testing) เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพและความทันสมัยในการจัดสอบ
• คะแนนสอบของ TGAT และ TPAT จะมีอายุการใช้งานเพียง 1 ปี ซึ่งหมายความว่าผู้ที่ต้องการสมัครเข้าศึกษาใหม่ในปีถัดไป (ซิ่ว) จะต้องทำการสอบใหม่ทั้งหมด
• การเปลี่ยนแปลงนี้มีเป้าหมายเพื่อลดความซ้ำซ้อนของรายวิชาที่ต้องสอบ ลดภาระของนักเรียน และสร้างระบบการคัดเลือกที่มีความเป็นธรรมและมีประสิทธิภาพมากขึ้น

ภาพรวมการเปลี่ยนแปลงครั้งประวัติศาสตร์

การปฏิรูประบบการสอบคัดเลือกเข้ามหาวิทยาลัยในครั้งนี้ถือเป็นการปรับโครงสร้างครั้งใหญ่ที่สุดในรอบหลายปี โดยกระทรวงศึกษาธิการ (ศธ.) ได้ประกาศยกเลิกการทดสอบทางการศึกษาระดับชาติขั้นพื้นฐาน (O-NET) ซึ่งเคยเป็นองค์ประกอบสำคัญในการคำนวณคะแนนถึง 30% ในบางรอบของระบบ TCAS พร้อมกันนั้นยังได้ยกเลิกการทดสอบความถนัดทั่วไป (GAT) และการทดสอบความถนัดทางวิชาชีพและวิชาการ (PAT) ที่ใช้กันมาอย่างยาวนาน

การเปลี่ยนแปลงดังกล่าวไม่ได้เป็นเพียงการเปลี่ยนชื่อข้อสอบ แต่เป็นการเปลี่ยนกระบวนทัศน์ในการวัดและประเมินผลผู้เรียน จากเดิมที่เน้นการวัดความรู้เชิงเนื้อหาในตำราเรียน ไปสู่การวัดสมรรถนะที่จำเป็นต่อการเรียนรู้ในระดับอุดมศึกษาและการทำงานในอนาคต ระบบใหม่ที่ถูกนำมาใช้คือ TGAT (Thai General Aptitude Test) และ TPAT (Thai Professional Aptitude Test) ซึ่งถูกออกแบบมาเพื่อประเมินศักยภาพของผู้เรียนในมิติที่กว้างและลึกซึ้งยิ่งขึ้น การปฏิรูปนี้เริ่มมีผลบังคับใช้อย่างเป็นทางการตั้งแต่ปีการศึกษา 2566 เป็นต้นมา และจะส่งผลต่อเนื่องไปยังระบบ TCAS ในปีต่อๆ ไป รวมถึง TCAS69 ที่กำลังจะมาถึง

เหตุผลเบื้องหลังการปฏิรูประบบการสอบเข้ามหาวิทยาลัย

การตัดสินใจยกเลิกระบบสอบเดิมไม่ได้เกิดขึ้นอย่างกะทันหัน แต่เป็นผลมาจากการรับฟังความคิดเห็นและศึกษาปัญหาที่สะสมมานานในแวดวงการศึกษาไทย โดยมีเป้าหมายหลักเพื่อพัฒนาระบบการคัดเลือกให้มีคุณภาพและตอบโจทย์โลกที่เปลี่ยนแปลงไป

ลดความซ้ำซ้อนและภาระของนักเรียน

ในระบบเดิม นักเรียนต้องเผชิญกับการสอบจำนวนมาก ทั้งการสอบในโรงเรียน, O-NET, GAT/PAT และวิชาสามัญ ซึ่งเนื้อหาในหลายวิชามีความทับซ้อนกัน ก่อให้เกิดความเครียดและภาระค่าใช้จ่ายในการเตรียมตัวสอบที่สูงเกินความจำเป็น การปฏิรูประบบโดยการรวมการสอบที่มีวัตถุประสงค์ใกล้เคียงกันและตัดการสอบที่ไม่จำเป็นออกไป จึงเป็นแนวทางสำคัญในการลดภาระของนักเรียนและครอบครัว ช่วยให้นักเรียนมีเวลาในการค้นหาความถนัดและความสนใจของตนเองมากขึ้น แทนที่จะต้องทุ่มเทเวลาทั้งหมดไปกับการเตรียมสอบเพียงอย่างเดียว

มุ่งสู่การวัดผลที่สอดคล้องกับโลกอนาคต

โลกยุคใหม่ต้องการบุคลากรที่มีทักษะหลากหลายมากกว่าแค่ความรู้ทางวิชาการ เช่น ทักษะการคิดวิเคราะห์, การแก้ปัญหาที่ซับซ้อน, ความคิดสร้างสรรค์ และสมรรถนะในการทำงานร่วมกับผู้อื่น ระบบการสอบ GAT/PAT แบบเดิมถูกมองว่ายังไม่สามารถสะท้อนทักษะเหล่านี้ได้อย่างเต็มที่ การออกแบบข้อสอบ TGAT และ TPAT จึงมุ่งเน้นการวัดผลสมรรถนะที่จำเป็นเหล่านี้มากขึ้น เพื่อให้สถาบันอุดมศึกษาสามารถคัดเลือกนิสิตนักศึกษาที่มีศักยภาพในการเรียนรู้และปรับตัวเข้ากับความท้าทายในอนาคตได้อย่างแท้จริง

เจาะลึกการยกเลิก O-NET และผลกระทบ

การยกเลิกการใช้คะแนน O-NET ในระบบ TCAS ถือเป็นหนึ่งในการเปลี่ยนแปลงที่ถูกกล่าวถึงมากที่สุด และส่งผลกระทบในวงกว้างต่อทั้งตัวนักเรียนและสถาบันการศึกษา

บทบาทเดิมของ O-NET ในระบบการศึกษาไทย

O-NET หรือ การทดสอบทางการศึกษาระดับชาติขั้นพื้นฐาน เป็นการสอบที่จัดขึ้นเพื่อวัดคุณภาพและมาตรฐานการศึกษาของนักเรียนทั่วประเทศในระดับชั้น ป.6, ม.3 และ ม.6 ในอดีตคะแนน O-NET ของนักเรียนชั้น ม.6 ถูกนำไปใช้เป็นองค์ประกอบหนึ่งในการคัดเลือกเข้ามหาวิทยาลัยในระบบ TCAS โดยมีสัดส่วนน้ำหนักคะแนนสูงถึง 30% ในรอบ Admission (รอบ 3) และบางครั้งในรอบอื่นๆ เช่น รอบโควตา (รอบ 2) หรือรับตรงร่วมกัน (รอบ 4) วัตถุประสงค์หลักคือเพื่อใช้เป็นเกณฑ์กลางในการเปรียบเทียบนักเรียนจากต่างโรงเรียนที่มีมาตรฐานการให้คะแนนแตกต่างกัน

ผลกระทบหลังการยกเลิกการใช้คะแนน O-NET ใน TCAS

เมื่อ ศธ. ประกาศยกเลิกการนำคะแนน O-NET มาใช้ในระบบ TCAS ส่งผลให้การสอบ O-NET ในระดับชั้น ม.6 ลดความสำคัญลงอย่างมากในแง่ของการสอบเข้ามหาวิทยาลัย นักเรียนไม่ต้องแบกรับความกดดันจากการเตรียมสอบ O-NET เพื่อทำคะแนนให้สูงที่สุดอีกต่อไป และสามารถมุ่งเน้นไปที่การเตรียมตัวสอบวิชาเฉพาะทางหรือการสอบวัดความถนัดอื่นๆ ที่เกี่ยวข้องกับคณะ/สาขาที่ต้องการเข้าศึกษาโดยตรง การเปลี่ยนแปลงนี้ทำให้น้ำหนักคะแนนในการคัดเลือกถูกกระจายไปยังส่วนอื่นๆ แทน เช่น คะแนนจากผลการเรียนเฉลี่ยสะสม (GPAX) และคะแนนสอบจากระบบใหม่อย่าง TGAT/TPAT และ A-Level (วิชาสามัญเดิมที่ปรับปรุงใหม่)

การมาถึงของ TGAT และ TPAT: ระบบสอบใหม่แทนที่ GAT-PAT

เพื่อทดแทนระบบการสอบ GAT/PAT เดิม กระทรวงศึกษาธิการได้แนะนำระบบการสอบใหม่ที่เรียกว่า TGAT และ TPAT ซึ่งออกแบบมาเพื่อวัดสมรรถนะและศักยภาพของผู้เรียนให้ครอบคลุมและแม่นยำยิ่งขึ้น

ทำความรู้จัก TGAT (Thai General Aptitude Test)

TGAT คือการทดสอบความถนัดทั่วไป ซึ่งเป็นข้อสอบที่นักเรียนทุกคนที่ต้องการเข้ามหาวิทยาลัยต้องสอบ มีวัตถุประสงค์เพื่อวัดสมรรถนะที่จำเป็นต่อการเรียนในระดับอุดมศึกษา ไม่ว่าผู้เรียนจะเลือกเรียนในคณะหรือสาขาใดก็ตาม ข้อสอบ TGAT แบ่งออกเป็น 3 ส่วนหลัก ได้แก่

1. การสื่อสารภาษาอังกฤษ (English Communication): วัดทักษะการใช้ภาษาอังกฤษเพื่อการสื่อสารในชีวิตประจำวัน
2. การคิดอย่างมีเหตุผล (Critical and Logical Thinking): วัดความสามารถในการคิดวิเคราะห์ สังเคราะห์ และแก้ไขปัญหาอย่างเป็นระบบ
3. สมรรถนะการทำงานในอนาคต (Future Workforce Competency): วัดทักษะที่เกี่ยวข้องกับการทำงานในโลกยุคใหม่ เช่น การสร้างคุณค่าและนวัตกรรม, การแก้ไขปัญหาที่ซับซ้อน, การบริหารจัดการอารมณ์ และการเป็นพลเมืองที่มีส่วนร่วมของสังคม

สำรวจ TPAT (Thai Professional Aptitude Test)

TPAT คือการทดสอบความถนัดทางวิชาชีพ ซึ่งนักเรียนจะเลือกสอบตามกลุ่มสาขาวิชาที่ตนเองสนใจ ข้อสอบ TPAT ถูกออกแบบมาเพื่อวัดแววหรือศักยภาพเฉพาะทางที่จำเป็นต่อการเรียนในคณะนั้นๆ โดยแบ่งออกเป็นกลุ่มต่างๆ เช่น

• TPAT 1: ความถนัดทางแพทยศาสตร์ (กสพท)
• TPAT 2: ความถนัดทางศิลปกรรมศาสตร์
• TPAT 3: ความถนัดทางวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และวิศวกรรมศาสตร์
• TPAT 4: ความถนัดทางสถาปัตยกรรมศาสตร์
• TPAT 5: ความถนัดทางครุศาสตร์/ศึกษาศาสตร์

การมีข้อสอบ TPAT ช่วยให้มหาวิทยาลัยสามารถคัดเลือกผู้เรียนที่มีความพร้อมและมีแววที่จะประสบความสำเร็จในสาขาวิชานั้นๆ ได้ดียิ่งขึ้น

รูปแบบการสอบและเกณฑ์สำคัญที่ต้องรู้

ระบบการสอบใหม่มาพร้อมกับรูปแบบและกฎเกณฑ์ที่เปลี่ยนแปลงไปหลายประการ ผู้สมัครจำเป็นต้องทำความเข้าใจประเด็นสำคัญเหล่านี้เพื่อการเตรียมตัวที่ถูกต้อง

จุดเด่นของระบบใหม่คือการนำเทคโนโลยีเข้ามาใช้ในการจัดสอบ โดยจะจัดสอบในรูปแบบคอมพิวเตอร์ (Computer-Based Testing) เป็นหลักในสนามสอบที่จัดเตรียมไว้ ซึ่งช่วยเพิ่มความรวดเร็วในการประมวลผลคะแนน อย่างไรก็ตาม ยังมีทางเลือกให้นักเรียนสามารถเลือกสอบแบบกระดาษได้ (Paper-Based Testing) เพื่อความยืดหยุ่น

เกณฑ์ที่สำคัญอีกประการหนึ่งคือ อายุของคะแนนสอบ ซึ่งกำหนดไว้ที่ 1 ปีเท่านั้น หมายความว่าคะแนนสอบ TGAT/TPAT ที่สอบในปีใด จะสามารถใช้ยื่นสมัครในระบบ TCAS ของปีการศึกษานั้นได้เพียงปีเดียว หากนักเรียนต้องการสมัครใหม่ในปีถัดไป (หรือที่เรียกกันว่า “เด็กซิ่ว”) จะต้องทำการลงทะเบียนและเข้าสอบใหม่ทั้งหมด นอกจากนี้ เพื่อให้เกิดมาตรฐานเดียวกัน คะแนนเต็มของทุกวิชาจะถูกปรับให้เท่ากันที่ 100 คะแนน และก่อนการสอบจริงจะมีการเปิดระบบทดลองสอบ (Mock-up Test) เพื่อให้นักเรียนได้ทำความคุ้นเคยกับหน้าตาและวิธีการใช้งานของระบบสอบคอมพิวเตอร์

เปรียบเทียบระบบสอบเก่าและใหม่: O-NET, GAT-PAT vs TGAT, TPAT

เพื่อให้เห็นภาพการเปลี่ยนแปลงที่ชัดเจนยิ่งขึ้น การเปรียบเทียบระหว่างระบบสอบเก่าและระบบสอบใหม่ในมิติต่างๆ จะช่วยให้เข้าใจถึงปรัชญาและแนวทางที่เปลี่ยนไปของการคัดเลือกเข้ามหาวิทยาลัยได้เป็นอย่างดี

มองไปข้างหน้า: ระบบสอบใหม่กับการศึกษาไทยและ TCAS69

การเปลี่ยนแปลงระบบสอบครั้งใหญ่นี้ไม่เพียงส่งผลต่อผู้สมัครในปีแรกๆ เท่านั้น แต่ยังเป็นการวางรากฐานสำหรับระบบการคัดเลือกในระยะยาว ซึ่งจะส่งผลโดยตรงต่อนักเรียนรุ่นต่อไป รวมถึงผู้ที่จะต้องเข้าสู่ระบบ TCAS69

ความท้าทายและโอกาสในยุคเปลี่ยนผ่าน

แน่นอนว่าการเปลี่ยนแปลงย่อมมาพร้อมกับความท้าทาย ความท้าทายที่สำคัญประการหนึ่งคือการสร้างความคุ้นเคยและความเข้าใจในระบบใหม่ให้กับทุกฝ่าย ทั้งตัวนักเรียนที่ต้องปรับเปลี่ยนวิธีการเตรียมตัว, ครูผู้สอนที่ต้องปรับแนวทางการสอนให้สอดคล้องกับสมรรถนะที่ข้อสอบต้องการวัด และผู้ปกครองที่ต้องทำความเข้าใจเกณฑ์การคัดเลือกที่เปลี่ยนไป นอกจากนี้ ความเหลื่อมล้ำในการเข้าถึงเทคโนโลยีและอุปกรณ์คอมพิวเตอร์อาจเป็นอีกหนึ่งประเด็นที่ต้องได้รับการดูแลเพื่อให้เกิดความเท่าเทียมในการสอบ

อย่างไรก็ตาม การปฏิรูปครั้งนี้ก็นำมาซึ่งโอกาสมากมายเช่นกัน โอกาสที่สำคัญที่สุดคือการปลดล็อกการเรียนรู้จากการท่องจำเพื่อการสอบ ไปสู่การพัฒนาทักษะที่ยั่งยืนและจำเป็นต่อชีวิตจริง นักเรียนจะมีแรงจูงใจในการฝึกฝนการคิดวิเคราะห์, การแก้ปัญหา, และการสื่อสารมากขึ้น ระบบการศึกษาโดยรวมจะถูกกระตุ้นให้หันมาให้ความสำคัญกับการจัดการเรียนการสอนเชิงรุก (Active Learning) ที่เน้นให้ผู้เรียนเป็นศูนย์กลางมากยิ่งขึ้น

แนวทางการเตรียมตัวสำหรับผู้สมัคร TCAS รุ่นต่อไป

สำหรับนักเรียนที่กำลังเตรียมตัวเข้าสู่ระบบ TCAS ในอนาคต รวมถึงรุ่น TCAS69 การเตรียมความพร้อมควรเปลี่ยนจากการมุ่งเน้นทำโจทย์ข้อสอบเก่าเพียงอย่างเดียว มาเป็นการสร้างสมรรถนะและทักษะที่จำเป็นในระยะยาว การให้ความสำคัญกับการเรียนรู้ในห้องเรียนอย่างเต็มที่, การฝึกฝนทักษะการคิดวิเคราะห์ผ่านกิจกรรมต่างๆ, การติดตามข่าวสารเพื่อทำความเข้าใจสถานการณ์ปัจจุบัน และการฝึกฝนทักษะภาษาอังกฤษอย่างสม่ำเสมอ จะเป็นพื้นฐานที่แข็งแกร่งสำหรับการทำข้อสอบ TGAT นอกจากนี้ การค้นหาความชอบและความถนัดของตนเองให้พบตั้งแต่เนิ่นๆ จะช่วยให้สามารถเตรียมตัวสำหรับข้อสอบ TPAT ในสาขาที่สนใจได้อย่างตรงจุดและมีประสิทธิภาพ

บทสรุป: ทิศทางใหม่ของการคัดเลือกเข้ามหาวิทยาลัยไทย

การตัดสินใจ ล้างบางระบบสอบ! ศธ. ประกาศยกเลิก O-NET, GAT-PAT และนำระบบ TGAT/TPAT เข้ามาใช้ ถือเป็นก้าวย่างที่กล้าหาญและมีความสำคัญอย่างยิ่งต่ออนาคตของ การศึกษาไทย แม้ว่าในช่วงแรกอาจมีความท้าทายในการปรับตัว แต่เป้าหมายระยะยาวคือการสร้างระบบการคัดเลือกบุคคลเข้าศึกษาต่อที่สามารถสะท้อนศักยภาพที่แท้จริงของผู้เรียน ลดความเหลื่อมล้ำและภาระที่ไม่จำเป็น และส่งเสริมให้เกิดการพัฒนาทักษะที่จำเป็นสำหรับศตวรรษที่ 21

การเปลี่ยนแปลงนี้ไม่ใช่จุดสิ้นสุด แต่เป็นจุดเริ่มต้นของการเดินทางครั้งใหม่ในการปฏิรูปการศึกษา ผู้เกี่ยวข้องทุกภาคส่วนจำเป็นต้องร่วมมือกันเพื่อพัฒนาระบบให้ดียิ่งขึ้นอย่างต่อเนื่อง การติดตามข้อมูลข่าวสารอย่างใกล้ชิดจากหน่วยงานที่รับผิดชอบโดยตรง เช่น ที่ประชุมอธิการบดีแห่งประเทศไทย (ทปอ.) และกระทรวงศึกษาธิการ จึงเป็นสิ่งจำเป็นสำหรับนักเรียนและผู้ปกครองทุกคน เพื่อให้สามารถวางแผนและเตรียมความพร้อมสู่สนาม สอบเข้ามหาวิทยาลัย ในระบบใหม่ได้อย่างมั่นใจและเต็มศักยภาพ