รัฐทุ่มงบ! เปิด AI ‘สร้างไทย’ ปั้น Soft Power

รัฐบาลไทยได้ประกาศนโยบายครั้งสำคัญด้วยการเปิดตัวโครงการปัญญาประดิษฐ์ หรือ AI ที่มีชื่อว่า ‘สร้างไทย’ ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของยุทธศาสตร์ AI Nation ที่ครอบคลุมและใช้งบประมาณมหาศาล โครงการนี้มีเป้าหมายเพื่อใช้เทคโนโลยี AI เป็นเครื่องมือหลักในการส่งเสริมและสร้างสรรค์ Soft Power ของประเทศให้เป็นที่รู้จักและยอมรับในระดับสากล

• รัฐบาลทุ่มงบประมาณกว่า 25,000 ล้านบาท สำหรับนโยบาย AI Nation เพื่อยกระดับขีดความสามารถในการแข่งขันของประเทศ
• เปิดตัวแพลตฟอร์ม AI ‘สร้างไทย’ เพื่อเป็นเครื่องมือในการสร้างสรรค์คอนเทนต์และขับเคลื่อน Soft Power ไทยสู่ตลาดโลก
• ตั้งเป้าหมายผลิตผู้เชี่ยวชาญด้าน AI จำนวน 90,000 คน และนักพัฒนาอีก 50,000 คน ภายในระยะเวลา 2 ปี
• คาดการณ์ว่าจะสร้างมูลค่าทางเศรษฐกิจจากเทคโนโลยี AI ไม่ต่ำกว่า 4,000 ล้านบาทภายในปี พ.ศ. 2570
• เน้นย้ำการสร้างระบบนิเวศ AI ที่มีธรรมาภิบาลและจริยธรรม เพื่อสร้างความน่าเชื่อถือในเวทีนานาชาติ

ภาพรวมของนโยบาย AI Nation

การที่รัฐบาลประกาศนโยบาย รัฐทุ่มงบ! เปิด AI ‘สร้างไทย’ ปั้น Soft Power ถือเป็นการเคลื่อนไหวเชิงยุทธศาสตร์ที่สำคัญในการวางรากฐานอนาคตของประเทศไทยในยุคดิจิทัล นโยบาย AI Nation ไม่ได้เป็นเพียงโครงการพัฒนาเทคโนโลยี แต่เป็นแผนแม่บทที่ครอบคลุมการพัฒนาในหลายมิติ ตั้งแต่เศรษฐกิจ สังคม ไปจนถึงวัฒนธรรม โดยมีเป้าหมายสูงสุดคือการผลักดันให้ประเทศไทยก้าวขึ้นเป็นศูนย์กลางด้านปัญญาประดิษฐ์ (AI Hub) ในภูมิภาคเอเชีย ซึ่งจะช่วยเสริมสร้างขีดความสามารถในการแข่งขันของประเทศในระยะยาว

ความสำคัญของนโยบายนี้เกิดขึ้นในช่วงเวลาที่ทั่วโลกกำลังแข่งขันกันอย่างเข้มข้นในการพัฒนาและประยุกต์ใช้เทคโนโลยี AI ซึ่งถูกมองว่าเป็นเทคโนโลยีเปลี่ยนโลก (Disruptive Technology) ที่จะส่งผลกระทบต่อทุกภาคส่วน การลงทุนในครั้งนี้จึงเป็นการเตรียมความพร้อมของประเทศให้สามารถรับมือกับการเปลี่ยนแปลงและคว้าโอกาสทางเศรษฐกิจใหม่ๆ ที่เกิดขึ้นจากเทคโนโลยีนี้ กลุ่มผู้ที่เกี่ยวข้องกับนโยบายนี้มีวงกว้าง ตั้งแต่ภาครัฐ เอกชน สถาบันการศึกษา ไปจนถึงกลุ่มผู้สร้างสรรค์คอนเทนต์ ศิลปิน และประชาชนทั่วไปที่จะได้รับประโยชน์จากการเติบโตของเศรษฐกิจสร้างสรรค์และนวัตกรรมใหม่ๆ

เจาะลึกโครงการ AI ‘สร้างไทย’ กับการขับเคลื่อน Soft Power

แกนกลางสำคัญของนโยบาย AI Nation คือแพลตฟอร์ม AI ‘สร้างไทย’ ซึ่งถูกออกแบบมาเพื่อเป็นเครื่องมือสนับสนุนการสร้าง Soft Power โดยเฉพาะ การผสมผสานระหว่างเทคโนโลยีปัญญาประดิษฐ์และยุทธศาสตร์ทางวัฒนธรรมนี้เป็นแนวทางที่น่าสนใจและมีศักยภาพในการเปลี่ยนแปลงภูมิทัศน์ของอุตสาหกรรมสร้างสรรค์ของไทย

ความหมายและความสำคัญของ Soft Power ในยุคดิจิทัล

Soft Power หรือ “พลังละมุน” คือความสามารถในการชักจูงหรือสร้างอิทธิพลต่อผู้อื่นโดยไม่ใช้การบังคับหรืออำนาจทางทหาร แต่ใช้เสน่ห์ทางวัฒนธรรม ค่านิยมทางการเมือง และนโยบายต่างประเทศที่น่าดึงดูด ในยุคดิจิทัลที่ข้อมูลข่าวสารและคอนเทนต์สามารถแพร่กระจายไปทั่วโลกได้อย่างรวดเร็วผ่านแพลตฟอร์มออนไลน์ Soft Power จึงทวีความสำคัญมากขึ้น ประเทศที่สามารถสร้างสรรค์คอนเทนต์ที่น่าสนใจและมีเอกลักษณ์ทางวัฒนธรรม เช่น ภาพยนตร์ ดนตรี อาหาร แฟชั่น และเกม จะสามารถสร้างภาพลักษณ์ที่ดีและส่งผลบวกต่อเศรษฐกิจและการท่องเที่ยวได้อย่างมหาศาล

AI ในฐานะเครื่องมือสร้างสรรค์คอนเทนต์

เทคโนโลยี AI ในปัจจุบัน โดยเฉพาะ Generative AI มีความสามารถในการสร้างสรรค์เนื้อหาใหม่ๆ ได้อย่างน่าทึ่ง ไม่ว่าจะเป็นการเขียนบทภาพยนตร์ การแต่งเพลง การสร้างภาพศิลปะ หรือแม้กระทั่งการออกแบบตัวละครในเกม การนำ AI มาใช้ในกระบวนการสร้างสรรค์สามารถช่วยลดระยะเวลาและต้นทุนการผลิต เพิ่มประสิทธิภาพ และเปิดโอกาสให้เกิดแนวคิดใหม่ๆ ที่มนุษย์อาจนึกไม่ถึง แพลตฟอร์ม AI ‘สร้างไทย’ จึงถูกคาดหวังว่าจะเป็นเครื่องมือที่ช่วยให้นักสร้างสรรค์ชาวไทยสามารถผลิตผลงานที่มีคุณภาพและมีปริมาณมากขึ้น เพื่อตอบสนองความต้องการของตลาดโลก

การใช้ AI เป็นเครื่องมือเสริมศักยภาพ ไม่ได้มาแทนที่ความคิดสร้างสรรค์ของมนุษย์ แต่เป็นการปลดล็อกศักยภาพใหม่ๆ เพื่อให้ผลงานของไทยสามารถแข่งขันในระดับโลกได้อย่างเต็มภาคภูมิ

บทบาทของแพลตฟอร์ม ‘สร้างไทย’ ในเศรษฐกิจสร้างสรรค์

แพลตฟอร์มนี้จะมีบทบาทสำคัญในการผลักดัน เศรษฐกิจสร้างสรรค์ ของประเทศ โดยอาจทำหน้าที่เป็นเครื่องมือช่วยในหลายด้าน เช่น:

• การวิเคราะห์ข้อมูล: AI สามารถวิเคราะห์แนวโน้มความนิยมของคอนเทนต์ในตลาดโลก เพื่อให้นักสร้างสรรค์สามารถผลิตผลงานที่ตรงกับความต้องการของผู้ชมในแต่ละภูมิภาค
• การสร้างต้นแบบ: ช่วยสร้างโครงเรื่องเบื้องต้น ออกแบบตัวละคร หรือทำนองเพลง เพื่อเป็นจุดเริ่มต้นให้นักสร้างสรรค์นำไปพัฒนาต่อยอด
• การแปลและปรับเนื้อหา: ช่วยแปลภาษาและปรับเนื้อหาให้เข้ากับบริบททางวัฒนธรรมของประเทศต่างๆ เพื่อให้คอนเทนต์ไทยสามารถเข้าถึงผู้ชมได้กว้างขวางขึ้น
• การสร้างภาพและเสียง: สร้างสรรค์งานภาพกราฟิก, Visual Effects, หรือดนตรีประกอบที่มีคุณภาพสูง ซึ่งจะช่วยยกระดับมาตรฐานการผลิตของอุตสาหกรรม

ด้วยความสามารถเหล่านี้ แพลตฟอร์ม AI ‘สร้างไทย’ จึงมีศักยภาพที่จะเป็นกำลังสำคัญในการผลักดันอุตสาหกรรมภาพยนตร์ ดนตรี เกม และดิจิทัลคอนเทนต์ของไทยให้เติบโตอย่างก้าวกระโดด

โครงสร้างและเป้าหมายของนโยบาย AI Nation

เพื่อให้นโยบาย AI Nation บรรลุผลสำเร็จ รัฐบาลได้กำหนดโครงสร้าง งบประมาณ และเป้าหมายที่ชัดเจนในหลายมิติ ทั้งในด้านการเงิน บุคลากร และผลกระทบทางเศรษฐกิจ ซึ่งสะท้อนให้เห็นถึงความมุ่งมั่นในการผลักดันวาระแห่งชาตินี้อย่างจริงจัง

งบประมาณ 25,000 ล้านบาท และการจัดสรร

งบประมาณจำนวน 25,000 ล้านบาท ถือเป็นการลงทุนครั้งใหญ่ที่สุดครั้งหนึ่งของประเทศไทยในด้านเทคโนโลยีและนวัตกรรม งบประมาณก้อนนี้จะถูกจัดสรรไปยังส่วนต่างๆ ของระบบนิเวศ AI เพื่อให้เกิดการพัฒนาอย่างบูรณาการ ได้แก่:

1. การพัฒนาโครงสร้างพื้นฐาน: เช่น การจัดตั้งศูนย์ประมวลผลประสิทธิภาพสูง (High-Performance Computing) และการพัฒนาคลาวด์แพลตฟอร์มกลางของประเทศ
2. การวิจัยและพัฒนา: สนับสนุนทุนวิจัยให้กับมหาวิทยาลัยและสถาบันวิจัยเพื่อสร้างองค์ความรู้และนวัตกรรม AI ใหม่ๆ
3. การพัฒนาบุคลากร: ใช้ในการจัดอบรม สร้างหลักสูตร และให้ทุนการศึกษาเพื่อผลิตผู้เชี่ยวชาญด้าน AI
4. การส่งเสริมสตาร์ทอัปและผู้ประกอบการ: จัดตั้งกองทุนเพื่อสนับสนุนสตาร์ทอัปด้าน AI และส่งเสริมให้ภาคเอกชนนำ AI ไปใช้งาน
5. การสร้างแพลตฟอร์มกลาง: เช่น แพลตฟอร์ม AI ‘สร้างไทย’ และ Data Sandbox เพื่อให้เกิดการใช้ประโยชน์จากข้อมูลร่วมกัน

เป้าหมายการผลิตบุคลากร AI ระดับประเทศ

หัวใจสำคัญของการขับเคลื่อนเทคโนโลยีคือ “คน” นโยบายนี้จึงได้ตั้งเป้าหมายด้านการพัฒนาบุคลากรไว้อย่างชัดเจนและท้าทาย โดยตั้งเป้าผลิตบุคลากรที่มีทักษะด้าน AI รวม 140,000 คน ภายในระยะเวลา 2 ปี แบ่งเป็น:

• ผู้เชี่ยวชาญด้าน AI จำนวน 90,000 คน: ครอบคลุมถึงนักวิทยาศาสตร์ข้อมูล (Data Scientist), วิศวกรการเรียนรู้ของเครื่อง (Machine Learning Engineer) และผู้เชี่ยวชาญเฉพาะทางอื่นๆ
• นักพัฒนา (Developer) จำนวน 50,000 คน: บุคลากรที่มีความสามารถในการเขียนโปรแกรมและนำแบบจำลอง AI ไปพัฒนาเป็นแอปพลิเคชันและบริการต่างๆ

เป้าหมายนี้จะสำเร็จได้ผ่านความร่วมมืออย่างเข้มข้นระหว่างภาครัฐ สถาบันการศึกษา และภาคเอกชนในการออกแบบหลักสูตรที่ทันสมัยและตอบโจทย์ความต้องการของอุตสาหกรรม

การสร้างมูลค่าทางเศรษฐกิจจาก AI

นอกจากการพัฒนาเทคโนโลยีและบุคลากรแล้ว เป้าหมายสุดท้ายคือการสร้างผลกระทบเชิงบวกต่อเศรษฐกิจของประเทศ รัฐบาลได้ตั้งเป้าหมายที่จะสร้างมูลค่าทางเศรษฐกิจจากอุตสาหกรรมที่เกี่ยวข้องกับ AI ไม่ต่ำกว่า 4,000 ล้านบาท ภายในปี พ.ศ. 2570 ซึ่งมูลค่านี้จะมาจากการเติบโตของบริษัทเทคโนโลยีไทย การส่งออกดิจิทัลคอนเทนต์ การเพิ่มประสิทธิภาพในภาคอุตสาหกรรมดั้งเดิม และการดึงดูดการลงทุนจากต่างประเทศ

การสร้างระบบนิเวศ AI ที่ยั่งยืน

การลงทุนด้านงบประมาณและบุคลากรเป็นเพียงส่วนหนึ่งของความสำเร็จ แต่การสร้าง “ระบบนิเวศ” (Ecosystem) ที่เอื้อต่อการเติบโตและนวัตกรรมในระยะยาวเป็นสิ่งสำคัญยิ่งกว่า นโยบาย นโยบายรัฐบาล 2568 จึงได้วางกลไกต่างๆ เพื่อสนับสนุนการสร้างระบบนิเวศ AI ที่แข็งแกร่งและยั่งยืน

ศูนย์ความเป็นเลิศด้าน AI และ Data Sandbox

รัฐบาลมีแผนจัดตั้งศูนย์ความเป็นเลิศด้านปัญญาประดิษฐ์ (Center of Excellence in AI) จำนวน 10 แห่งทั่วประเทศ ศูนย์เหล่านี้จะทำหน้าที่เป็นศูนย์กลางการวิจัย พัฒนา และถ่ายทอดเทคโนโลยี AI ในสาขาต่างๆ ที่ประเทศไทยมีศักยภาพ นอกจากนี้ การเปิดตัว Data Sandbox หรือกระบะทรายข้อมูล จะเป็นกลไกสำคัญที่ช่วยให้ภาคเอกชนและสตาร์ทอัปสามารถเข้าถึงชุดข้อมูลขนาดใหญ่ของภาครัฐได้อย่างปลอดภัยและถูกกฎหมาย เพื่อนำไปใช้ในการทดลองและพัฒนาแบบจำลอง AI ใหม่ๆ ซึ่งจะช่วยเร่งการเกิดนวัตกรรมได้อย่างมาก

มาตรการดึงดูดการลงทุนและผู้เชี่ยวชาญ

เพื่อให้ประเทศไทยเป็นจุดหมายปลายทางของบุคลากรที่มีความสามารถสูง (Talent) และการลงทุนด้านเทคโนโลยีจากทั่วโลก รัฐบาลได้ออกมาตรการสนับสนุนหลายด้าน เช่น โครงการ Talent Digital Visa ที่อำนวยความสะดวกให้ผู้เชี่ยวชาญด้านดิจิทัลและ AI จากต่างประเทศสามารถเข้ามาทำงานและอาศัยในประเทศไทยได้ง่ายขึ้น ควบคู่ไปกับมาตรการทางภาษีเพื่อจูงใจให้บริษัทเทคโนโลยีระดับโลกเข้ามาตั้งศูนย์วิจัยและพัฒนาในประเทศ นอกจากนี้ ยังมีแผนจัดกิจกรรม Roadshow ในต่างประเทศเพื่อประชาสัมพันธ์ศักยภาพและโอกาสการลงทุนในอุตสาหกรรม AI ของไทย

จริยธรรมและธรรมาภิบาล AI: หัวใจสำคัญของการพัฒนา

ประเด็นด้านจริยธรรมและความน่าเชื่อถือเป็นสิ่งที่ทั่วโลกให้ความสำคัญอย่างยิ่งในการพัฒนา AI รัฐบาลไทยได้ตระหนักถึงความสำคัญในข้อนี้และได้ประกาศเจตนารมณ์ที่จะนำเสนอแนวทางด้านจริยธรรมและธรรมาภิบาล AI ของไทยในเวทีระดับโลก การพัฒนา AI ที่มีความโปร่งใส ยุติธรรม และเคารพสิทธิมนุษยชน จะช่วยสร้างความเชื่อมั่นให้กับผู้ใช้งานทั้งในและต่างประเทศ และทำให้ผลงานที่สร้างสรรค์โดย AI ของไทยได้รับการยอมรับในวงกว้าง ซึ่งเป็นปัจจัยสำคัญต่อความสำเร็จของยุทธศาสตร์ Soft Power

ความท้าทายและผลกระทบที่อาจเกิดขึ้น

แม้ว่าโครงการ AI ‘สร้างไทย’ และนโยบาย AI Nation จะเต็มไปด้วยศักยภาพและโอกาส แต่ก็ยังมีความท้าทายและคำถามที่ต้องพิจารณาอย่างรอบคอบ โดยเฉพาะผลกระทบต่อกลุ่มผู้สร้างสรรค์และศิลปิน รวมถึงการแข่งขันในระดับสากล

สมดุลระหว่างความคิดสร้างสรรค์ของมนุษย์และ AI

หนึ่งในข้อกังวลที่สำคัญคือบทบาทของ AI ที่อาจเข้ามาแทนที่งานของมนุษย์ในอุตสาหกรรมสร้างสรรค์ การเกิดขึ้นของ แพลตฟอร์ม AI ที่สามารถสร้างสรรค์คอนเทนต์ได้โดยอัตโนมัติ ทำให้เกิดคำถามถึงอนาคตของอาชีพศิลปิน นักเขียนบท นักดนตรี และนักออกแบบ ความท้าทายของภาครัฐและผู้พัฒนาคือการวางตำแหน่งให้ AI เป็น “เครื่องมือเสริมศักยภาพ” (Augmented Tool) มากกว่าจะเป็น “สิ่งทดแทน” (Replacement) จำเป็นต้องมีการส่งเสริมทักษะใหม่ๆ ให้กับบุคลากรในอุตสาหกรรม เพื่อให้สามารถทำงานร่วมกับ AI ได้อย่างมีประสิทธิภาพ และมุ่งเน้นไปที่การสร้างสรรค์ในส่วนที่ต้องใช้สัญชาตญาณ อารมณ์ความรู้สึก และความเป็นมนุษย์ ซึ่งเป็นสิ่งที่ AI ยังไม่สามารถทำได้

การแข่งขันในเวทีโลกและภูมิภาค

ประเทศไทยไม่ใช่ประเทศเดียวที่เล็งเห็นถึงความสำคัญของ AI และ Soft Power ประเทศต่างๆ ทั่วโลก โดยเฉพาะในเอเชีย เช่น เกาหลีใต้ ญี่ปุ่น และจีน ต่างก็มีการลงทุนมหาศาลในด้านนี้ การแข่งขันจึงมีความเข้มข้นสูง ความสำเร็จของนโยบาย AI Nation จะขึ้นอยู่กับความรวดเร็วในการดำเนินงาน ประสิทธิภาพในการสร้างบุคลากร และความสามารถในการสร้างสรรค์ผลงานที่มีเอกลักษณ์โดดเด่นและแตกต่างจากคู่แข่ง การสร้างความร่วมมือระหว่างประเทศและการเรียนรู้จากต้นแบบที่ประสบความสำเร็จจะเป็นกุญแจสำคัญในการรับมือกับความท้าทายนี้

บทสรุปและทิศทางในอนาคต

การตัดสินใจของรัฐบาลในการทุ่มงบประมาณกว่า 25,000 ล้านบาท เพื่อขับเคลื่อนนโยบาย AI Nation และเปิดตัวแพลตฟอร์ม AI ‘สร้างไทย’ นับเป็นก้าวย่างที่กล้าหาญและมีความสำคัญอย่างยิ่งต่ออนาคตของประเทศไทย โครงการนี้ไม่เพียงแต่จะยกระดับขีดความสามารถทางเทคโนโลยีของประเทศ แต่ยังมีเป้าหมายที่ชัดเจนในการใช้ AI เป็นเครื่องมือเพื่อขับเคลื่อน Soft Power และเศรษฐกิจสร้างสรรค์ ซึ่งเป็นการผสานพลังของนวัตกรรมและวัฒนธรรมเข้าด้วยกันอย่างลงตัว

ด้วยเป้าหมายที่ทะเยอทะยานทั้งในด้านการผลิตบุคลากร การสร้างมูลค่าทางเศรษฐกิจ และการพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานที่แข็งแกร่ง ประกอบกับการให้ความสำคัญกับจริยธรรมและธรรมาภิบาล นโยบายนี้มีศักยภาพที่จะผลักดันให้ประเทศไทยก้าวขึ้นเป็นผู้นำด้าน AI ในระดับภูมิภาค และทำให้ Soft Power ของไทยเป็นที่ประจักษ์บนเวทีโลกได้อย่างยั่งยืน อย่างไรก็ตาม ความสำเร็จจะขึ้นอยู่กับการดำเนินงานที่มีประสิทธิภาพ การปรับตัวให้ทันต่อการเปลี่ยนแปลงของเทคโนโลยี และการสร้างสมดุลระหว่างนวัตกรรมและคุณค่าของความเป็นมนุษย์ เพื่อให้การพัฒนานี้ก่อให้เกิดประโยชน์สูงสุดต่อสังคมและเศรษฐกิจของประเทศในระยะยาว